Εργαστήριο

Ανατομίας - Ιστολογίας - Εμβρυολογίας

Τομέας: Βασικών Επιστημών
Εργαστήριο: Ανατομίας - Ιστολογίας - Εμβρυολογίας
Διευθυντής: Θεόδωρος Μαριόλης Σαψάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής

Στοιχεία Επικοινωνίας Eργαστηρίου

• Τηλέφωνο: 210 7461437

Αίθουσα/Κτίριο

• Νεο Κτήριο Τμήματος Νοσηλευτικής,
  Παπαδιαμαντοπούλου 123, 11527, Γουδή

Διδασκόμενα Μαθήματα (Προπτυχιακού και Μεταπτυχιακού κύκλου σπουδών)

Προπτυχιακά

• Ανατομία - Ιστολογία - Εμβρυολογία Ι, 1ο εξάμηνο
• Ανατομία - Ιστολογία - Εμβρυολογία ΙΙ, 2ο εξάμηνο
• Κλινική Ανατομία, 2ο εξάμηνο - Κατ' επιλογήν

Μεταπτυχιακά

• "Εισαγωγή στις Επιστήμες Υγείας". Στα πλαίσια του Διαπανεπιστημιακού - Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών: ειδίκευση "Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας", ειδίκευση: "Πληροφορική Υγείας" (2010-2018).
• "Εισαγωγή στις Επιστήμες Υγείας". Στα πλαίσια του Διαπανεπιστημιακού - Διατμηματικού Προγράμματος Μεπταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών: ειδίκευση "Πληροφορική Υγείας" (2010-2019).
• "Στοιχεία Ανατομίας". Στα πλαίσια του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Χημείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών: ειδίκευση "Κλινική Χημεία" (2010-2018).
• "Νευροανατομία" στην Εξειδίκευση "Κλινική Αντιμετώπιση του ΣτοματοΠροσωπικού Πόνου" στο Τμήμα Οδοντιατρικής του ΕΚΠΑ (2014-2018).
• Διάλεξη με τίτλο: "Περίνεο. Εμβρυολογία, Στοιχεία Περιγραφικής Ανατομίας, Χειρουργικής Ανατομίας και Τεχνικών" στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών "Χειρουργική Ανατομία" στο Εργαστήριο Ανατομικής και Χειρουργικής Ανατομικής στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2016-2019).
• Διάλεξη με τίτλο: "Λειτουργική Ανατομία της Πηχεοκαρπικής Άρθρωσης" στο Μάθημα "Λειτουργική Ανατομία" του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών "ΚΙΝΗΣΙΟΛΟΓΙΑ" στο ΤΕΦΑΑ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2017-2019).
• "Ειδικά Κεφάλαια Ανατομίας". Στα πλαίσια του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Βιολογίας, Χημείας, Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών: ειδίκευση "Κλινική Βιοχημεία - Μοριακή Διαγνωστική" (2009-2010).

Σπουδές

• Μονάδα Μοριακής Καρκινογένεσης στο Εργαστήριο Ιστολογίας Εμβρυολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2005).
• Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1992).

Eρευνητικά Ενδιαφέροντα

• Χειρουργική Ανατομία Οισοφάγου: ο ρόλος των ανατομικών δομών του οπίσθιου μεσοθωρακίου στην ρομποτική χειρουργική του οισοφάγου (Δ. Χρυσικός, Θ. Πιπέρος, Π. Θεοδωρόπουλος, Μ. Ζουλάμογλου, Μ. Ζαροκώστα, Θ. Μαριόλης Σαψάκος).
• Χειρουργική Ανατομία Μαστού: αναζήτηση ανατομικών οδηγών σημείων της θωρακοκλειδικής περιτονίας για την ασφάλεια μιας ελάχιστα τραυματικής ενδοσκοπικής προσπέλασης της μασχαλιαίας κοιλότητας για την εκτομή των φρουρών λεμφαδένων σε καρκίνο μαστού (Ι. Φλέσσας, Β. Καλλές, Δ. Χρυσικός, Θ. Πιπέρος, Α. Πατρινός, Α. Μπισταράκη, Θ. Μαριόλης Σαψάκος).
• Χειρουργική ανατομία θυρεοειδούς αδένα και παραθυρεοειδών αδένων: ο ρόλος της χρήσης διοφθάλμιας λούπας Χ 3.5 μεγέθυνση στην αναγνώριση της αγγείωσης των παραθυρεοειδών αδένων με στόχο τον περιορισμό των προσωρινών ή μόνιμων αγγειακών κακώσεων των παραθυρεοειδών αδένων σε επεμβάσεις του θυρεοειδή αδένα (Θ. Πιπέρος, Α. Πατρινός, Β. Καλλές, Ι. Φλέσσας, Μ. Ζαρόκωστα, Μ. Δροσίτη, Θ. Μαριόλης Σαψάκος).
• Μεταβολές στην ανατομική δομή, με υπερηχογραφική μελέτη, της πρόσθιας-οπίσθιας-περονιαίας φλέβας με θρόμβωση του εν τω βάθει φλεβικού δικτύου σε ασθενείς με κακόηθες νεόπλασμα. (Ε. Δημακάκος, Ι. Παπαπαναγιώτου, Γ. Σκάρπας, Δ. Νίκας, Ι. Φλέσσας, Μ.Δροσίτη, Θ. Μαριόλης Σαψάκος).
• Ανατομική μελέτη του πυελικού λεμφικού δικτύου για την ανίχνευση των φρουρών λεμφαδένων (μετά απο έγχυση κυανούν του μεθυλενίου) σε παθήσεις του τραχήλου και του σώματος της μήτρας (Ι. Παπαπαναγιώτου, Κ. Μιγκλή, Ε. Δημακάκος, Δ. Χρυσικός, Θ. Πιπέρος, Μ. Ζουλάμογλου, Ι. Φλέσσας, Θ. Μαριόλης Σαψάκος).
• Λειτουργική ανατομική και ιδιοδεκτικά δεδομένα του οπίσθιου χιαστού συνδέσμου του γόνατος με εφαρμογή στην ολική αρθροπλαστική του γόνατος και την αρθροσκοπική συνδεσμοπλαστική του μετά απο τραυματισμό (Γ. Σκάρπας, Θ. Πιπέρος, Ι. Φλέσσας, Μ. Ζαρόκωστα, Π. Θεοδωρόπουλος, Α. Μπισταράκη, Θ. Μαριόλης Σαψάκος).

Ερευνητικά Προγράμματα

• Χειρουργική Ανατομία Παχέος Εντέρου - Πρωκτού (Ανατομικά Παρασκευάσματα απο Χειρουργικές Επεμβάσεις Παχέος Εντέρου): μελέτη των λεμφαδενικών ομάδων σε αγγειακές παραλλαγές των κλάδων που αιματώνουν το παχύ έντερο κατά την εκτέλεση χειρουργικών επεμβάσεων με ολική εκτομή μεσόκολου - συσχέτιση με τοπική υποτροπή (Α. Βαρλατζίδου, Θ. Πιπέρος, Μ. Ζουλάμογλου, Δ. Χρυσικός, Μ. Ζαρόκωστα, Θ. Μαριόλης Σαψάκος).
• Χειρουργική Ανατομία Ήπατος: αναζήτηση κλινικών οδηγών των κλάδων της πυλαίας τριάδας των ηπατικών τμημάτων iva ivb, v, vi, vii, viiι με οδό προσπέλασης την ηπατική πύλη με σκοπό τη βελτιστοποίηση της ασφάλειας και της ακρίβειας κατά την εκτέλεση μιας  εκλεκτικής εκτομής ενός ή περισσοτέρων τμημάτων του ήπατος (Δ. Χρυσικός, Θ. Πιπέρος Α. Πατρινός, Α. Βαρλατζίδου, Μ. Ζουλάμογλου, Δ. Νίκας, Μ. Ζαρόκωστα, Θ. Μαριόλης Σαψάκος).
• Εφαρμογή των τρισδιάστατων εκτυπωτών στην διδασκαλία του μαθήματος της ανατομίας σε σχολές επιστημών υγείας (Δ. Νίκας, Γ. Σκάρπας,  Ι. Παπαπαναγιώτου, Ε. Δημακάκος,  Ι. Φλέσσας, Μ. Ζαρόκωστα, Μ. Δροσίτη,  Δ. Χρυσικός,  Θ. Μαριόλης Σαψάκος).
• Χειρουργική Ανατομία Παγκρέατος:  μελέτη των αγγειακών οδών παράκαμψης της άνω μεσεντέριας φλέβας και αρτηρίας σε επέκταση του καρκίνου του παγκρέατος με στόχο τη ριζική εκτομή του όγκου (Θ. Πιπέρος, Δ. Χρυσικός, Δ. Κακαβιάτος, Α. Βαρλατζίδου, Μ. Ζουλάμογλου, Α. Πατρινός,  Θ. Μαριόλης Σαψάκος).

Ενδεικτικές Δημοσιεύσεις

• CHRYSIKOS D, TROUPIS T, TSIAOUSSIS J, SGANTZOS M, BONATSOS V, KARAMPELIAS V, PIPEROS T, KALLES V, THEODOROPOULOS P, KAKAVIATOS D, FLESSAS I, NIKOU E, MARIOLIS-SAPSAKOS T. Superior mesenteric artery syndrome: a rare case of upper gastrointestinal obstruction. J Surg Case Rep. 2019 Mar 12;2019(3):rjz054. doi: 10.1093/jscr/rjz054. eCollection 2019 Mar.
• KOSTORRIZOS A, KOUKAKIS A, SAMOLIS A, PROTOGEROU V, MARIOLIS-SAPSAKOS T, PIAGKOU M, NATSIS K, SKANDALAKIS GP, TROUPIS T. Body donation for research and teaching purposes: the contribution of blood donation units in the progress of anatomical science. Folia Morphol (Warsz). 2018 Oct 29. doi: 10.5603/FM.a2018.0103. [Epub ahead of print]
• ZOULAMOGLOU M, ZAROKOSTA M, KAKLAMANOS I, PIPEROSΤ, FLESSAS I, KAKAVIATOS D, KALLES V, BONATSOS V, SGANTZOS M, MARIOLIS-SAPSAKOS T. Anatomic variation of the relation between the facial nerve and the retromandibular vein during superficial parotidectomy: A rare case report. Int J Surg Case Rep. 2017;41:124-127. doi: 10.1016/j.ijscr.2017.10.006. Epub 2017 Oct 10.
• TSOUCALAS G, MARIOLIS-SAPSAKOS T, SGANTZOS M. Meletius the Monk (c. 8th to 9th century AD) and the blood circulation. Eur Heart J. 2017 Mar 1;38(9):624-626. doi: 10.1093/eurheartj/ehx077
• ZOULAMOGLOU M, FLESSAS I, ZAROKOSTA M, PIPEROS T, PAPAPANAGIOTOU I, BIRBAS K, KONSTANTINOU E, MARIOLIS-SAPSAKOS T Left-sided gallbladder (Sinistroposition) encountered during laparoscopic cholecystectomy: A rare case report and review of the literature. Int J Surg Case Rep. 2017;31:65-67. doi: 10.1016/j.ijscr.2017.01.011. Epub 2017 Jan
  

Συγγραφή Βιβλίων

• ΩτορινοΛαρυγγολογική διάγνωση. Tony R. Bull. Επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης.
• Εικονογραφημένο Εγχειρίδιο Ανατομίας.   Λόγου  Κατάποσης  &  Ακοής. David H. Mc Farland.  Επιμέλεια Επιμέρους Ενοτήτων.
• FARQUHARSON’S Χειρουργική. Εγχειρητικές Τεχνικές. Επιμέλεια –Διόρθωση (Κεφάλαια 1,3,4,5,6,7,8).
• Ανατομία Ι. Βασική Κλινική Ανατομία. F. Netter, John T. Hansen –  David R. Lambert.  Γενική Επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης.
• Ανατομία ΙΙ. Ανατομία Κεφαλής & Τραχήλου για Οδοντιάτρους. F. Netter, Neil S. Norton. Γενική Επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης.
• ΩτοΡινοΛαρυγγολογία. CURRENT   Χειρουργική Κεφαλής & Τραχήλου.  Διάγνωση & Θεραπεία. ANiL K. LALWANI.. Επιμέλεια Επιμέρους Ενοτήτων.
• Grant’s Ανατομία.  Έγχρωμος Άτλας.  Anne M. R. Agur – Arthur F. Dalley. Επιμέλεια Επιμέρους Ενοτήτων.
• Εντατική Θεραπεία και Επείγουσα Ιατρική. Μεγάλη Ηλικία και Βαριά Νόσος. Επιμέλεια Γ. Μπαλτόπουλος, Ε. Μπούτζουκα, Ε. Τσίγκου, Θ. Κατσούλας. 2018. (συγγραφή δύο κεφαλαίων: Δυσκοιλιότητα και Ακράτεια Κοπράνων, Οξεία Σκωληκοειδίτιδα στη Μεγάλη Ηλικία).
• Κλινική Ανατομία. Keith L. Moore -  Anne M. R. Agur – Arthur F. Dalley. Επιμέλεια Επιμέρους Ενοτήτων.

Οργανωτική και Διοικητική Δραστηριότητα

• Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής με  γνωστικό αντικείμενο Ανατομία στο Τμήμα Νοσηλευτικής  του ΕΚΠΑ (Απόφαση  13^η -6-2018  ΦΕΚ 678 τ.Γ’)
• Διευθυντής του Εργαστηρίου Ανατομίας Ιστολογίας Εμβρυολογίας  από 30-10-2014 έως και σήμερα. [Ανάθεση Διεύθυνσης του Εργαστηρίου Ανατομίας Ιστολογίας Εμβρυολογίας  από  30-10 2014 έως και 10/12/2018  (70/30-10-2014 έγγραφο Κοσμήτορα της Σχολής Επιστημών Υγείας και 148/19-9-2014 έγγραφο Γενικής Συνέλευσης Τμήματος Νοσηλευτικής). Εκλογή στη θέση του Διευθυντή  10-11 2018 έως και σήμερα   (1083/ 20-11-2018 πρυτανική πράξη. ΦΕΚ 695/ 23-11-2018 τ.ΥΟΔΔ)]. 
• Κλινικό έργο στην Πανεπιστημιακή Χειρουργική Τμήματος Νοσηλευτικής στο Γενικό και Ογκολογικό Νοσοκομείο ‘Άγιοι Ανάργυροι’’ (από 9-11-2011 έως και σήμερα)
• Μέλος Ειδικής Διατμηματικής Επιτροπής του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Βιολογίας, Χημείας, Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών: ειδίκευση ‘‘Κλινική Βιοχημεία – Μοριακή Διαγνωστική’’.
• Μέλος της Επιτροπής Προπτυχιακού Προγάμματος Σπουδών (με διετή θητεία)  Τμήμα Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ  (Ακαδημαϊκό Έτος 2015- 2017)
• Αναπληρωματικό Μέλος στην ΕΔΕ του ΜΔΕ «Κλινική Βιοχημεία – Μοριακή Διαγνωστική» του ΕΚΠΑ (Σεπτέμβριος  2016)

Μέλος Επιστημονικών Οργανισμών/Εταιρειών

Τιμητικές Διακρίσεις

• ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ με θέμα: The U3 U4 Ubiquitin Lesage UBE 4B In Human Cancer. 10^ο  Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Βασικής και Κλινικής Φαρμακολογίας, Ιωάννινα 27 Μαΐου 2018.
• ΕΠΑΙΝΟΣ Προφορικής Ανακοίνωσης με τίτλο: Λεμφοίδημα μετά από Λεμφαδενικό Καθαρισμό Μασχάλης για Καρκίνο Μαστού: Επίπτωση και Παράγοντες Κινδύνου. 2^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Λεμφολογικής Εταιρείας., 9-10 Μαϊου 2014 Αθήνα.
• ΒΡΑΒΕΙΟ Καλύτερης Προφορικής Ανακοίνωσης με Θέμα: ΤΡΟΧΑΙΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ Γ.Ν.ΝΙΚΑΙΑΣ  ΠΕΙΡΑΙΑ «ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ» στο 4^ο Πανελλήνιο Συνέδριο ‘‘Διαχείρηση Κρίσεων στον Τομέα της Υγείας’’. Αθήνα  5 Φεβρουαρίου 2017
• ‘‘BEST ABSTRACT AWARD’’ with the presentation entitled: ‘‘Single – Nucleotide Polymorphism  (snp) k469e g>a in icam-1 gene increases the risk of non – small cell lung cancer in humans’’. Excellence in Oncology, Athens 18 – 20 November 2010.
• ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ για την  Ελεύθερη  Ανακοίνωση με τίτλο: «Ανίχνευση αναγκών υπηρεσιών υγείας σε περιοχές με ιδιαιτερότητες. Διασκοπική Επιδημιολογική Μελέτη στη Νοτιοανατολική εσχατιά της ηπειρωτικής Ευρώπης: Το Παράδειγμα της Μάνης». 19⁰ Πανελλήνιο Συνέδριο Γενικής Ιατρικής Χερσόνησος Ηρακλείου Κρήτης 11-15 Απριλίου 2007.
• ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ για την  Ελεύθερη  Ανακοίνωση με τίτλο: «Ανιχνεύοντας τις ανάγκες σε υπηρεσίες υγείας σε αστική περιοχή προ και μετά της λειτουργίας Κέντρου Υγείας αστικού τύπου. Η εμπειρία του Κέντρου Υγείας Βύρωνα». 20⁰ Πανελλήνιο Συνέδριο Γενικής Ιατρικής  Κάστρο Κυλλήνης Ηλείας 30 Απριλίου – 4 Μαΐου 2008.
• ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΙΚΚΟΥ για την Ελεύθερη Ανακοίνωση «Αξιολόγηση αποτελεσματικότητας προγράμματος παρέμβασης αγωγής υγείας στη διατροφή των εφήβων: Η μελέτη VYRONAS». 21⁰ Πανελλήνιο Συνέδριο Γενικής Ιατρικής  Σιθωνία Χαλκιδικής,  22-26 Απριλίου 2009.
• 1^ο ΒΡΑΒΕΙΟ για την Εργασία « ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΜΑΝΗ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΟΥΤΟΠΙΑΣ». 7^ο Πολυθεματικό Ιατρικό Συνέδριο Λακωνίας 26 – 28 Ιουνίου 2009. Οίτυλο Λακωνίας.
• ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ για τη συμμετοχή στην Εκδήλωση ‘‘ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ’’, Κέντρο Υγείας Αρεόπολης. Αρεόπολη Ανατολική Μάνη 23 Ιουνίου 2012.
• ΒΡΑΒΕΙΟ Καλύτερης Εργασίας Poster – Ανάρτησης, για την εργασία με θέμα: «αποκατάσταση βουβωνοκήλης με χρήση του κτενιαίου συνδέσμου ως σημείο στήριξης – τεχνική Mc Vay: εικοσαετής εμπειρία». 38^ο Ετήσιο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο. Αθήνα 16-19 Μαΐου 2012.
• ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  ‘‘Επιδημιολογικά Στοιχεία της Παχυσαρκίας σε Εφήβους Απομακρυσμένης Άγονης Περιοχής’’. 11^ο Πολυθεματικό Ιατρικό Συνέδριο Λακωνίας. 29-30 Νοεμβρίου 2013 Σπάρτη.
• ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ για τη συμμετοχή στην Εκδήλωση ‘‘ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ’’, Κέντρο Υγείας Αρεόπολης. Αρεόπολη Ανατολική Μάνη 21 Ιουνίου 2014.
• ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ για τη συμμετοχή στην Εκδήλωση ‘‘ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ’’, Κέντρο Υγείας Αρεόπολης. Αρεόπολη Ανατολική Μάνη 2 Ιουλίου 2016.
• ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ για τη συμμετοχή στην Εκδήλωση ‘‘ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ’’, Κέντρο Υγείας Αρεόπολης., Αρεόπολη Ανατολική Μάνη 24 Ιουνίου 2017.

 Επιστροφή